Lekarz sądowy wystawia zaświadczenia potwierdzające zdolność albo niezdolność do stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie organu uprawnionego uczestników postępowania z powodu choroby, zwane dalej "zaświadczeniami", na obszarze właściwości danego sądu okręgowego. Lekarzem sądowym w rozumieniu ustawy jest lekarz, z którym prezes sądu okręgowego zawarł umowę o wykonywanie czynności lekarza sądowego.

Lekarz sądowy wystawia zaświadczenie po uprzednim osobistym zbadaniu uczestnika postępowania i po zapoznaniu się z dostępną dokumentacją medyczną. Jeżeli stan zdrowia uczestnika postępowania uniemożliwia stawienie się na badanie, lekarz sądowy przeprowadza badanie i wydaje zaświadczenie w miejscu pobytu tej osoby. Zaświadczenie może być wystawione po okazaniu wezwania lub zawiadomienia organu uprawnionego bądź po złożeniu oświadczenia o otrzymaniu wezwania lub zawiadomienia i okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość.

Przepisów ustawy nie stosuje się do osób pozbawionych wolności, których usprawiedliwianie niestawiennictwa z powodu choroby regulują odrębne przepisy.

Kwestie dotyczące lekarzy sądowych reguluje:

• Ustawa z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym (2007 r., Nr 123 poz. 849 z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie wzoru zaświadczenia wystawianego przez lekarza sądowego oraz wzoru rejestru wystawionych zaświadczeń (Dz. U. 2008 r., Nr 14 poz. 86 z z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 stycznia 2008 r. w sprawie wynagrodzenia przysługującego lekarzowi sądowemu i trybu finansowania tego wynagrodzenia oraz zwrotu kosztów dojazdu, a także wzoru zestawienia wystawionych zaświadczeń (Dz. U. 2013 r., Nr 467 t.j., z późn. zm.).

Lekarzem sądowym może zostać osoba, która spełnia nastepujace warunki:

1) ma prawo wykonywania zawodu lekarza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) ma pełną zdolność do czynności prawnych;

3) nie był karany za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;

4) ma nieposzlakowaną opinię;

5) uzyskał rekomendację okręgowej rady lekarskiej;

6) ma tytuł specjalisty lub specjalizację I lub II stopnia.

Prezes sądu okręgowego zwraca się z pisemnym wnioskiem do właściwej okręgowej rady lekarskiej o przekazanie listy kandydatów na lekarzy sądowych, określając liczbę lekarzy w danych specjalnościach. Okręgowa rada lekarska, przekazuje prezesowi sądu okręgowego listę kandydatów na lekarzy sądowych wraz z rekomendacjami. Prezes dokonuje wyboru lekarzy, z którymi zamierza zawrzeć umowę  o wykonywanie czynności lekarza sądowego. Przed zawarciem umowy o wykonywanie czynności lekarza sądowego prezes sądu okręgowego zasięga z Krajowego Rejestru Karnego informacji o kandydacie na lekarza sądowego.

Lekarzem sądowym nie może zostać lekarz, wobec którego jest prowadzone postępowanie:

1) o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;

2) związane z niedostatecznym przygotowaniem zawodowym;

3) w przedmiocie niezdolności do wykonywania zawodu ze względu na stan zdrowia.

Lista lekarzy sądowych